Ik heb werkelijk geen idee waarom zwart-wit foto’s vroeger van die rare kartelrandjes hadden. In een blikken trommel van mijn ouders vond ik er bij toeval een flink aantal terug. Vierkante en rechthoekige. Allemaal met van die fascinerende kartelrandjes. Veel foto’s met een piepklein Miesje erop. Sommige daarvan had ik nog nooit gezien.

De leren bal – die vroeger altijd oerlelijk bruin was – moet me altijd al aangetrokken hebben. Op de slechts belichte foto uit het trommeltje sta ik als ukkie met zo’n bal in mijn mollige armpjes. Een bal die twee keer zo groot was al dat kopje van me, maar net zo rond.

We hadden het niet breed thuis, maar Sinterklaas was altijd een ongekend feest. Mijn moeder legde heel het jaar door apart wat ze kon missen van het huishoudpotje om ons kinderen een onvergetelijke avond met cadeautjes te bezorgen.

Op de feestmiddag van de voetbalclub, waar ik twee jaar eerder als 6-jarige lid van was geworden, won ik een paar dagen voor Sinterklaas een plastic bal. Ik was in mijn jonge leven nog nooit zo blij geweest. Ik voetbalde er mee naar huis. Auto’s reden er nog bijna niet. Toch was één Dafje genoeg. Ik pakte de platte bal op en liep er huilend mee naar huis.

Het was 5 december. Mijn zusjes en ik pakten dolenthousiast de pakjes uit. Bij mijn laatste gilde ik het uit. Van puur geluk. Een echte leren bal. Mijn moeder had die op de valreep weten te regelen.
De volgende dag trommelde ik mijn voetbalvriendjes op. Op het kleine plantsoentje in de straat speelden we de finale het Europees kampioenschap voetbal van 1964 na. We kwamen niet verder dan de eerste tien minuten. Er reden bijna geen auto’s in de straat, maar één Volkswagenbusje was genoeg. Ik hield me stoer vanwege mijn vriendjes, maar van binnen huilde ik bittere tranen.

‘Er is één groot voordeel’, zei mijn vader toen ik bedroefd de huiskamer binnen kwam lopen. ‘Een leren bal is niet van plastic.’
Hij zette me achter op zijn fiets. De platte leren bal moest ik van hem in mijn handen houden. De schoenmaker, die ook leren ballen kon repareren, woonde vier straten verder. De bal werd weer als nieuw. Ik koesterde die lelijke bruine bal nog jaren. Voor mij was het de allermooiste bal die je je maar kon wensen.

Een leven kan niet geleefd worden zonder rafelrandjes. Als je geluk hebt, kom je op een dag ook een paar kartelrandjes tegen.