De parel – John Steinbeck

John Steinbeck (1902 – 1968) schreef enkele wereldberoemde boeken waarvan De druiven der gramschap (The Grapes of Wrath) en Ten oosten van Eden (East of Eden) waarschijnlijk het bekendst zijn. Deze boeken zijn, zoals veel van zijn ander werk, verfilmd.
In 1962 ontving Steinbeck de Nobelprijs voor de Literatuur. Naast romans, non-fictie en verhalen schreef hij ook enkele prachtige novelles. De parel (The Pearl) uit 1947 is er daar één van.

De Parel is een prachtige vertelling met een moralistische boodschap. Kino leeft met zijn vrouw Juana en zoontje Coyotito in een rieten huisje aan de zee in een dorpje in de buurt van de stad. Kino is, als veel mannen in het dorp, parelvisser. De parelvissers krijgen slecht betaald voor de parels die ze opduiken. De opkopers schepen ze af met fooien. Toch is het leven in het dorpje, ondanks het gebrek aan geld en weelde, ontspannen en harmonieus.

Dan bijt een schorpioen onverwacht de kleine Coyotito. Juana zuigt de wond uit, maar zij en Kino vertrouwen het niet. Ze lopen naar de stad. De arts wil ze niet helpen. Geen geld, geen hulp. Kino zal een mooie parel op moeten zien te duiken om de dokter te kunnen betalen. Indringend schetst Steinbeck in De parel hoe rijkdom levens totaal kan ruïneren. Kino vindt de prachtigste parel die ooit omhoog gehaald is. Hij en Juana zijn binnenkort rijk. De dokter is nu snel ter plekke. Hoewel Coyotito al weer aan het opknappen is, profiteert de arts op een smerige manier van de situatie. Ook anderen proberen Juana en Kino te bedriegen.
De parel brengt alleen maar onheil. Kino wil door de parel een toekomst opbouwen, maar Juana wil de parel terug geven aan de zee. Kino is de man. Hij bepaalt en weigert. Er vallen doden. Het gezin moet ontsnappen aan overvallers. Steeds verder worden ze van huis gedreven. Weg van het dorp waar ze ooit gelukkig waren.

Ze keren pas terug in het dorp als zich een drama voltrokken heeft dat door merg en been gaat. In heldere, soms poëtische taal schetst John Steinbeck het leven van een gezin dat in armoede en harmonie leefde, maar door de vondst van de parel het leven op een afschuwelijke manier kapot gemaakt ziet worden.